توسعه کشورها وابسته به رشد شرکتها است و در این بین، شرکتهای بزرگ نقشی کلیدی دارند. با تحلیل ۴۰ کشور بر اساس میزان ارزشآفرینی و موضوع فعالیتِ سه شرکت برتر آنها، میتوان سه گروه کشور در نظر گرفت:
گروه اول: کشورهایی با ستارههای درخشان
کشورهایی که ارزش هر سه شرکت شاخص آنها نسبت به تولید ناخالصشان زیاد است. مهمترینها عبارتند از:
- آمریکا: با جیدیپی ۲۹۰۰۰ میلیاردی، بزرگترین اقتصاد جهان است. ارزش شرکتهای شاخص آن نیز بسیار بالا است. اپل ۳۸۰۰، انویدیا ۳۳۰۰ و مایکروسافت ۳۲۰۰ میلیاردیاند و هر سه در حوزههای فناورانه مانند سختافزار، نرمافزار و هوش مصنوعی فعالند؛
- فرانسه: با اقتصاد ۳۲۰۰ میلیاردی، دارای شرکتهایی بزرگ در حوزه محصولات لوکس و زیبایی است. گروه الویاماچ، یک پادشاهی گسترده با انواع برندهای لوکس، ۳۳۰ میلیاردی است؛
- هلند: سه شرکتِ آن، فعالیتهای متفاوتی دارند از نيمهرسانا تا سرمایهگذاری و تولید. هلند با ۱۲۰۰ میلیارد جیدیپی، دارای ایرباس ۱۳۰ میلیاردی است (ایرباس با کارخانجاتی در تمام اروپا، دارای دفتر مرکزی در هلند است)؛
- سوییس: این کشور معمولا رتبه نخست نوآوری را در دنیا کسب میکند و دارای شرکتهای بزرگ و پیشرو دارویی است (شرکتهای اول و سوم). نستله، دومین شرکت با ارزش آن، ۲۱۰ میلیاردی است؛
- سوئد: با وجود اینکه موضوع فعالیت شرکتهای برتر سوئد متفاوت است دارای ارزش نزدیک به هم هستند. اسپاتیفای با ۹۵ میلیارد، ارزشمندترین شرکت آن است؛
در کنار کشورهای مطرح شده، امارات (با شرکتهایی در حوزههای متنوع املاک، سرمایهگذاری و نفت و گاز)، سنگاپور (دارای شرکتهای موفق مالی) و ایرلند (با شرکتهای ارزشمند متنوع از جمله بزرگترین شرکت مشاوره جهان یعنی اکسنچر) را نیز میتوان کشورهایی با ستارههای درخشان در نظر گرفت.
گروه دوم: کشورهایی با شرکت فوقستاره
کشورهایی که ارزش شرکت اول آنها نسبت به شرکتهای دوم و سوم به مراتب بیشتر است. مهمترین این کشورها شامل موارد زیر هستند:
- عربستان: آرامکو با ارزش ۱۹۰۰ میلیاردی، فوقستاره اقتصاد عربستان است. شرکت دوم عربستان (یک مجموعه بانکی) ۹۵ میلیارد ارزش دارد؛
- تایوان: تیاسامسی با ارزشی بیش از ۱۰۰۰ میلیارد، غول فناوری تایوان است که بر نیمهرسانا و سختافزارهای پیشرفته متمرکز است. شرکتهای دوم و سوم نیز با ارزش ۷۷ و ۶۸ میلیارد در همین حوزههای فناورانه فعالند؛
- دانمارک: با اقتصاد ۴۱۰ میلیاردی، یکی از بزرگترین شرکتهای دارویی جهان را دارد. شرکت نوو نوردیسک با ارزش ۴۰۰ میلیاردی، لیدر تولید داروهای دیابتی است؛
علاوه بر این موارد، آرژانتین (مرکادو - تجارت الکترونیک)، مکزیک (فومنتو – تولید نوشیدنیها)، کره جنوبی (سامسونگ) و اسپانیا (ایندیتکس - تولید پوشاک و خردهفروشی با برندهایی مانند زارا، برشکا و ماسیمو دوتی) نیز از کشورهای دارای فوق ستاره هستند.
گروه سوم: کشورهایی با ستارههای معمولی
کشورهایی که شرکتهای ارزشمند آنها نسبت به جیدیپی، دارای ارزش بالایی نیستند. به نظر میرسد به دلایلی، شرکتهای بزرگ این کشورها به میزان مورد انتظار رشد نکردهاند و گستره بینالمللی زیادی ندارند:
- چین: دومین اقتصاد بزرگ جهان با ۱۸۳۰۰ میلیارد، میبایست دارای چندین شرکت ۱۰۰۰ میلیاردی بود. بزرگترین شرکت چین، تنسنت ۵۰۰ میلیاردی است که دارای ویچت است. شرکت دوم، بانک آیسیبیسی و شرکت سوم، یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نوشیدنی جهان است؛
- روسیه: این کشور ۲۱۸۰ میلیاردی نیز شرکتهای برتر متناسب با اندازه اقتصاد خود ندارد (عموما نفتوگازی یا بانکی هستند). ارزشمندترین شرکت، ۵۸ میلیاردی است؛
- برزیل: ارزشمندترین شرکت برزیل با اقتصاد ۲۱۰۰ میلیاردی، پتروبراس است که 85 میلیارد ارزش دارد و در نفتوگاز فعال است. «نوبانک» با رتبه دوم، نمونه شاخصی از شرکتهای فینتک است؛
- ترکیه: با اقتصاد ۱۳۰۰ میلیاردی، بزرگترین شرکت آن یک بانک ۲۷ میلیاردی است؛
- ایران: سه شرکت شاخص ایران شامل هلدینگ خلیج فارس با حدودا ۱۰ میلیارد، و فولاد مبارکه و صنایع مس با ۹ میلیارد ارزش هستند. این شرکتها که دارای ارزشهای نزدیک به هم هستند نیز متناسب با اندازه اقتصاد ایران رشد نکردهاند.
گروه سوم که ایران نیز در آنها قرار دارد نه مانند کشورهایی مثل آمریکا و فرانسه ستارههای درخشان دارند و نه مانند تایوان و کره، فوق ستاره. بعلاوه نتوانستهاند مانند عربستان یا امارات، مزیتهای طبیعی و منطقهای خود را شکوفا نمایند و همچنین نتوانستهاند مانند آمریکا و سوییس ارزشآفرینی نوآورانه در حوزههای جذاب داشته باشند.
دیدگاه خود را بنویسید